Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – co to jest i jak działa?

Terapia poznawczo-behawioralna, znana również jako terapia behawioralno-poznawcza lub po prostu CBT, to jeden z najczęściej wybieranych nurtów psychoterapii na świecie. Skuteczność tej metody została potwierdzona w licznych badaniach naukowych. Ale CBT – co to właściwie jest? Jakie są jej założenia i kiedy warto z niej skorzystać?

Listen to „#4 Terapia poznawczo-behawioralna bez tajemnic” on Spreaker.

CBT – co to?

CBT (ang. Cognitive Behavioral Therapy), czyli terapia poznawczo-behawioralna, to podejście psychoterapeutyczne, które łączy dwa kluczowe aspekty: sposób myślenia (poznanie) oraz sposób działania (zachowanie). Główne założenie jest takie, że nasze myśli wpływają na emocje i zachowanie – a więc zmieniając sposób myślenia, możemy poprawić nasze funkcjonowanie i samopoczucie.

Dla kogo jest terapia poznawczo-behawioralna?

Terapia CBT jest szczególnie skuteczna w leczeniu takich problemów jak:

• zaburzenia lękowe,
• depresja,
• fobie,
• problemy z asertywnością,
• ADHD,
• zaburzenia odżywiania.

Osoby, które niekoniecznie cierpią na konkretne zaburzenia, ale chcą popracować nad sobą – np. lepiej radzić sobie ze stresem czy trudnymi emocjami – również często korzystają z tego nurtu.

Na czym polega terapia behawioralno-poznawcza?

Terapia poznawczo-behawioralna to proces oparty na ścisłej współpracy między terapeutą a pacjentem. W trakcie pierwszych kilku spotkań odbywa się wywiad i ustalany jest konkretny cel terapeutyczny. Wspólnie tworzy się tzw. konceptualizację problemu, a potem dobiera odpowiednie techniki pracy.

Jednym z charakterystycznych elementów CBT są zadania domowe, które pomagają pacjentowi przełożyć nowe sposoby myślenia i działania na codzienne życie.

Techniki wykorzystywane w terapii CBT

W CBT wykorzystuje się wiele sprawdzonych metod, takich jak:

• technika ABC (Analiza sytuacji – Beliefs – Consequences),
• strzałka w dół – pozwalająca dotrzeć do głębokich przekonań o sobie,
• identyfikacja i zmiana automatycznych myśli,
• psychoedukacja,
• techniki relaksacyjne i ekspozycyjne.

Czy terapia poznawczo-behawioralna skupia się tylko na teraźniejszości?

Tak, ale nie wyłącznie. Choć terapia behawioralna poznawcza koncentruje się głównie na bieżących problemach i ich rozwiązaniach, może również sięgać do przeszłości – szczególnie wtedy, gdy pacjent mierzy się z utrwalonymi schematami wyniesionymi z dzieciństwa. W takich przypadkach pomocna bywa np. terapia schematów, która wyrosła z CBT.

Co wyróżnia terapię poznawczo-behawioralną?

• Krótki czas trwania – wiele problemów można skutecznie przepracować w ciągu kilku miesięcy.
• Skuteczność potwierdzona badaniami – CBT to jeden z najlepiej przebadanych nurtów terapeutycznych.
• Struktura i celowość – praca odbywa się według jasno określonego planu.
• Nacisk na samopomoc – pacjent uczy się, jak być „własnym terapeutą”.

Terapia CBT – dla tych, którzy chcą działać

CBT to doskonałe rozwiązanie dla osób, które oczekują konkretnych efektów i chcą aktywnie uczestniczyć w procesie terapii. To nie tylko rozmowy, ale też praca nad sobą między sesjami. Jak mówiła w podcaście psychoterapeutka: „Chodzi o to, żeby pacjent po terapii umiał sam sobie pomagać – żeby miał narzędzia w głowie, z których może korzystać każdego dnia.”

---

Podsumowanie:
Terapia poznawczo-behawioralna, czyli CBT, to metoda skuteczna, praktyczna i dostosowana do potrzeb współczesnego człowieka. Jeśli zastanawiasz się, czym jest CBT, czy terapia poznawczo-behawioralna będzie dla Ciebie odpowiednia, warto umówić się na konsultację i porozmawiać z terapeutą. To pierwszy krok do zmiany – na lepsze.